Fotocredit: Ribal ElKhatib
Burgerschap & democratie
‘Uit ieder azc een nieuw souvenir’
Als kinderen vanuit ander land komen, staan ze nog met één been in die cultuur én ze willen wortelen in een nieuwe maatschappij. Als die nieuwe maatschappij hen niet erkent blijft er maar één plek over; dat is de straat. Dat is voor een deel waar de zorgen en de problemen ontstaan.
Je moet ervoor zorgen dat kinderen kunnen wortelen in twee culturen. Het moet niet zo zijn dat je ene moet verlaten om in andere geaccepteerd te worden. Dat is waar het in burgerschap en ook in democratie over gaat.
Burgerschapsonderwijs: loden last of prachtige aanvulling?
Burgerschapsonderwijs kan worden ervaren als een loden last of als een prachtig onderwerp. Met bevlogenheid maak ik onderwijsteams warm voor dit onderwerp. Ik neem je mee in hoe je een eigen visie op burgerschap en democratie kunt neerzetten en daarmee cyclisch kunt werken.
Blauwdruk burgerschap
Ik bied een eenduidige blauwdruk burgerschap met kenniselementen, aangevuld met (gemiddeld) drie dagdelen dieptescholing. Dat is voldoende om op eigen kracht meer succes te boeken in het onderwijs met nieuwkomers en eenvoudiger een eigen beleidsplan burgerschap te formuleren.
Een aantal zaken die je moet weten als onderwijskracht
- In 2006 is het onderwerp burgerschap ‘over de schutting gegooid’ bij het onderwijs. (Dat had wat mij betreft niet zo moeten gaan).
- Als je het onderwerp toch in handen hebt, dan gaat het hierom: Dat je in jouw rol als leerkracht de juiste dingen doet en zegt om te zorgen dat kinderen kunnen aarden op de nieuwe plek waar ze zijn.
- In nieuwkomersonderwijs heb je geen acht jaar om leerlingen kennis bij te brengen over - en verdieping te zoeken in - het onderwerp burgerschap. Je hebt slechts 8 mooie maanden.
- Het is goed om je te realiseren dat burgerschap in verschillende landen iets anders betekent. In Nederland is het bijvoorbeeld onlosmakelijk verbonden met democratie; dat je fundamenteel met elkaar van mening mag verschillen.
- De Stichting Leerplan Ontwikkeling heeft een document met allemaal kerndoelen en tientallen losse doelstellingen waaraan gewerkt moet worden. Alle scholen moeten dit. Dat is al behoorlijk veel. Om dit te verwachten van locaties waar kinderen nog Nederlands aan het leren zijn, is te veel gevraagd. Ik help scholen heldere keuzes te maken in ‘wat doen we wel en wat niet’.